ABD’nin otomobil sektörüne ağır darbe vuran gümrük vergileri
ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu ve sürekli revize edilen %25’lik ek gümrük vergileri, küresel otomotiv endüstrisini derin bir krize sürüklüyor. Özellikle otomobil ve yedek parça ithalatını hedef alan bu tarifeler, büyük markaları ABD pazarına araç sevkiyatını durdurmaya zorlarken, binlerce araç limanlarda bekletiliyor. Trump yönetiminin 3 Mayıs’ta otomobil parçalarına da ek vergi getireceğini açıklaması, sektördeki belirsizliği daha da artırdı.
Üreticilerin Zorunlu Duraklama Kararı: Stoklar Tükeniyor
ABD’nin Çin dışındaki ülkelere uyguladığı ek vergilerin 90 günlük ertelemesi, otomobil sektörünü kapsamıyor. Aston Martin, Audi ve Jaguar Land Rover gibi devler, yüksek maliyet riski nedeniyle ABD’ye ithalatı askıya aldı. Bu markalar, mevcut stoklarla satış yapmaya çalışsa da, stokların tükenmesiyle pazar payı kaybı riskiyle karşı karşıya.
- Maliyet Kısır Döngüsü: Vergilerin araç başına 4.000-10.000 dolar ek maliyet getirmesi, fiyat artışlarını kaçınılmaz kılıyor.
- Limanlarda Stok Krizi: Los Angeles ve New Jersey limanlarında bekleyen binlerce araç, gümrük prosedürlerinin belirsizliği nedeniyle sevkiyat yapılamıyor.
Parça Tedariki ve Üretim Zinciri Çöküş Riski
Trump yönetiminin Mayıs’ta devreye sokacağı otoparz vergileri, üreticileri ikinci bir darbe ile karşı karşıya bırakıyor. Özellikle “parça” tanımının net olmaması, tedarik zincirini felç etme potansiyeli taşıyor. Örneğin, Meksika ve Kanada’dan ithal edilen parçaları kullanan ABD’li üreticiler, maliyet artışını tüketiciye yansıtmak zorunda kalacak.
Avrupa’dan Tepkiler: AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, vergileri “tüketiciye vergi” olarak nitelendirerek misilleme sinyali verdi. AB, otomobil ihracatının %20’sini ABD’ye yapıyor ve bu hamle, Avrupa’da üretim daralmasına yol açabilir.
Tüketiciye Yansımalar: Fiyatlar ve Tedarik Sorunu
- Fiyat Artışları: Analistlere göre, ithal araçların fiyatları %15-20 artabilir. Örneğin, Alman menşeili lüks araçların maliyeti 11.000 euro daha pahalı hale gelebilir.
- Satış Kaybı: ABD’de yılda 8 milyon ithal aracın satıldığı düşünülürse, vergilerin uzun vadede pazarı küçülteceği öngörülüyor.
Küresel Ticaret Savaşı ve Sektörün Geleceği
Trump’ın “ticaret açığını sıfırlama” stratejisi, otomotiv endüstrisinde üretim kaymalarına neden olabilir. Örneğin, Çin’den ABD’ye elektrikli araç ithalatı zaten %100 vergiyle engellenirken 5, Avrupalı üreticiler de Meksika’da üretim üssü kurmayı planlıyor. Ancak, Stellantis gibi devlerin Kanada ve Meksika fabrikalarında üretimi durdurması, krizin boyutunu gözler önüne seriyor.
